Lijnzaadolie
Na perilla-olie, is lijnzaadolie de rijkste bron van omega-3 vetzuren nl. alfalinoleenzuur, dat in het lichaam wordt omgezet tot eicosapentaëenzuur (EPA) en docohexaëenzuur (DHA). Bij sommige mensen zijn de enzymes deficiënt die ALA helpen omzetten tot EPA en DHA; deze mensen kunnen visoliecapsules gebruiken of vette vis eten.
Eigenschappen:
· Antitrombotisch: vermindert het samenkleven van bloedplaatjes, werkt bloedverdunnend en is nuttig bij de preventie van hart- en vaatziekten in het algemeen, van arteriosclerose, kransslagaderarteriosclerose en bij de behandeling van de gevolgen van trombose, infarct, beroerte, hartritmestoornissen
· Verbetert de cholesterol- en triglyceridenspiegel
· Bevordert het opnemen van zuurstof en afgeven van koolzuurgas thv de hartspiercellen; verbetert de elektrische geleiding thv het hart; verlaagt de bloeddruk bij verhoogde uitgangswaarden
· Verbetert de werking van het immuunsysteem; anti-allergisch, ontstekingswerend en is nuttig bij auto-immuunziekten zoals MS, ziekte van Crohn, reumatoïde artritis, lupus erythematodus, astma, psoriasis.
· Verbetert de werking van de cel en de celmembranen en kan dus o.a. nuttig zijn bij kneuzingen, verstuikingen, spierspijn na inspanning
· Remt de groei van kankercellen en van metastases; vertraagt de groei van borstkanker en helpt zowat alle soorten voorkomen
· Ondersteunt de werking van de pancreas: verbert de insulinegevoeligheid van de celmembraan, vermindert de insulineresistentie en is dus nuttig bij diabetes
· Bevordert de ontwikkeling van hersenweefsel en oognetvlies en is nuttig bij verminderd gezichtsvermogen
· Verbetert de kwaliteit van celmembranen van zenuwcellen en het evenwicht in het ZS; bevordert de geleiding van prikkels en is nuttig bij ADHD, dyslexie, coördinatie- en concentratiestoornissen, geheugenzwakte, depressie, agorafobie, psychose o.a. schizofrenie,
· Verbetert de werking van de lever en de energiestofwisseling en is nuttig bij zwakte, vermoeidheid, gebrek aan uithoudingsvermogen
· Bevordert het hormonaal evenwicht bij de vrouw en is nuttig bij PMS
· Bevordert de haargroei, een gezonde huid en sterke nagels en is nuttig bij de behandeling van eczema, psoriasis, acné, blauwe plekken, afbrekende nagels, roos, droge huid, haaruitval
Aan lijnzaadolie moet best een antioxidant zijn toegevoegd zoals vitamine E voor de preventie van snelle oxidatie.
Aan lijnzaadolie wordt soms teunisbloemolie of bernagieolie toegevoegd omwille van het gammalinoleenzuur of om de verhouding met omega-6 vetzuren te verbeteren en zo het werkingsspectrum uit te breiden.
Voorzichtigheid is geboden bij mensen met lage bloeddruk, auto-immuunziekten, dun bloed, transplantatieorganen, cholesterolverlagende medicijnen of bloedsuikerverlagende of bloedverdunnende medicijnen of stoffen., insulinegebruik, bij kinderen en zwangere vrouwen. Niet gebruiken de laatste 2 weken voor een chirurgische of tandheelkundige ingreep wegens het bloedverdunnend effect. In deze gevallen dient men eerst advies in te winnen bij een arts.
Olijfolie
· Oxideert minder makkelijk dankzij hoge gehalte aan enkelvoudig onverzadigde vetzuren (+/- 80%) en verzadigde vetzuren (+/- 13%).
· Bevat lecithine, fytosterolen, fenolen, flavonoïden, vitamine E, beta-caroteen, chlorophyl
· Cholesterolverlagend op LDL-cholesterol
· Preventie van arteriosclerose, hart- en vaatziekten, trombose door het verminderen van het samenklonteren van bloedplaatjes en anti-oxiderende werking op de vaatwand. Maakt lipoproteïnen zoals LDL-cholesterol minder gevoelig voor oxidatieve stress waardoor minder oxycholesterol gevormd wordt. Bloeddrukverlagend.
· Vermindert celbeschadiging door de fenolen, vitamine E, beta-caroteen, carbolzuren, squaleen
· Galvormend en galdrijvend; preventie van galstenen, galwegenontstekig, galblaasontsteking. Helpt kleine galsteentjes te elimineren; vermindert pijn en kolieken gepaard gaande met galstenen.
· Helpt de bloedsuikerspiegel te verlagen
· Mild laxerend
· Vermindert de afscheiding van maagsappen en legt een beschermende film op de maagwand
· Preventie van degeneratieve ziekten zoals kanker, ouderdomsverschijnselen, maagzweer
· Nuttig bij geelzucht, winderigheid, opgezette buik door slechte vetvertering, diabetes, constipatie
· Niet geschikt bij galstenen van wegens het risico op een galwegenkoliek tenzij onder controle van een arts, bij galwegenatonie en verwijding, noch bij leverontsteking
Enkel olijfolie gebruiken van eerste koude persing (extra vierge), biologisch en ongeraffineerd, in donkere glazen fles.
Liefst onverhit gebruiken. Door zijn vetzuursamenstelling mag de olie gebruikt worden om te bakken of braden, waarbij best een temperatuur van 170° niet overschreden wordt. De normale baktemperatuur is 120°, bij frituren is dit 180 à 190° C. Best de olie niet in de koelkast bewaren, omdat hij dan gaat stollen, wat nog niet wil zeggen dat hij slecht of ranzig is geworden.
Teunisbloemolie en
bernagieolie
Bevatten gammalinoleenzuur (GLA), een belangrijk onderdeel van het celmembraan.
Normaal wordt linoleenzuur omgezet in GLA maar dit wordt bemoeilijkt bij leverstoornissen, diabetes, te hoog cholesterolgehalte, gebruik van alcohol, ouderdom, cortisonegebruik, tekort aan vitamines, virale infecties, hormonaal onevenwicht.
Bevordert de aanmaak van de ‘goede’ prostaglandine E1, en verbetert de verhouding tot de ‘slechte’ prostaglandine E2, vooral in combinatie met een olie rijk aan omega 3, en draagt aldus bij aan:
· Preventie arteriosclerose, hart- en vaatziekten zoals trombose, embolie, infarct, te dik bloed, verhoogde cholesterol, te hoge triglyceridengehalte, hoge bloeddruk, vaatspasmen, ziekte van Raynaud, angina pectoris, migraine.
· Nuttig bij auto-immuunziekten vb reumatoïde artritis, ziekte van Crohn, fibromyalgie, MS, astma, hooikoorts, allergieën, kanker en bij CVS, ME; spastisch colon.
· Bevordert het vrouwelijk hormonaal evenwicht (oestrogenen, progestagenen en maakt minder gevoelig voor prolactine) en is nuttig bij premenstrueel syndroom, onregelmatige menstruatie, uitblijven van menstruatie, sterke menstruele bloeding, borstcysten, goedaardige borsttumoren, vruchtbaarheidsproblemen bij man en vrouw, endometriose, vochtophoping tijdens premenstruele periode, menopauzale klachten.
· Regelt voeding, elasticiteit, vochtinbreng, talgproductie en herstel van de huid en is nuttig bij eczema, droge huid, schilferige huid, vroegtijdige huidveroudering en –verslapping, rimpels, slechte wondheling, acné, huidontsteking, haaruitval, jeuk.
· Verbetert het geestelijk evenwicht, de gemoedstoestand, het gevoel van welzijn en is kalmerend; nuttig bij ADHD, depressiviteit, prikkelbaarheid, gedragsstoornissen, alcoholisme.
· Bevordert de speeksel- en traanproductie en is nuttig bij droge ogen, droge mond, syndroom van Sjögren.
· Ondersteunt de pancreas in zijn insulinewerking en kan bij diabetes de behoefte aan insuline verminderen.
· Bevordert de prikkelgeleidingssnelheid van perifere zenuwen en is nuttig bij diabetische neuropathie.
· Beschermt de lever en verbetert de leverfunctie en is nuttig bij leverstoornissen door alcoholgebruik, leververvetting, leverdegeneratie.
· Beschermt het maagslijmvlies tegen het ontstaan van maagzweren o.a. bij gebruik van niet-steroïdale ontstekingsremmers.
· Bevordert de afbraak van “bruine” vetten o.a. voor warmte-energie en is nuttig bij overgewicht, vermoeidheid en spierzwakte.
Niet gebruiken bij epilepsie, schizofrenie en niet de laatste twee weken voor een chirurgische of tandheelkundige ingreep, noch aan personen met een actieve bloeding bvb igv bloedende maagzweer of bij klachten van te overvloedige menstruaties.
Er zijn zelden nevenaffecten zoals hoofdpijn, vochtvasthouden, slaapproblemen, misselijkheid, milde diarree, darmgassen. Deze verdwijnen bij aanpassing van de dosis.
Er wordt soms vergroting van de borsten gemeld, verhoogde bloedingsneiging bij tanden poetsen, kwetsuren. Enkel op voorschrift bij zwangerschap, zogen, bij kinderen, bij mensen met hypoglycemie.
Er zijn mogelijke interacties met medicijnen: fenothiazines, bloedverdunners, galzuurbinders, niet-steroïdale ontstekingsremmers, bloeddrukverlagers, anti-epileptica, tricyclische antidepressiva, bloedsuikerspiegelverlagers, chitosan.
De oliën kunnen het effect van cholesterolverlagers vergroten, de effectiviteit vergroten van cholesterolverlagers, van het antibioticum ceftazidime, van cytostatica, van tamoxifen, en nierschade verminderen bij gebruik van ciclosporine.
Hou rekening met verminderde behoefte aan insuline igv diabetes.
Vraag in deze gevallen advies van uw arts.
Extra vierge kokosolie
Gangbare kokosolie wordt gemaakt van de copra van de kokos, bekomen
door kokosnootpulp onder heel hoge temperatuur te drogen en waaruit men dmv
solventen kokosolie extraheert, daarna bleekt, ontgeurt en raffineert, waarbij
sterolen, lecithine, polyfenolen, carotenoïden, mineralen, vitamine E en andere
plantaardige stoffen verwijderd worden.
Deze olie smelt rond 30 à 37°C en is vast bij kamertemperatuur.
Extra vierge kokosolie bekomt men door de pulp een natuurlijke
fermentatie te laten ondergaan of door mechanisch persen, is vloeibaar bij
25°C, heeft een heel kleine moleculaire structuur en is heel goed opneembaar
door de darmen en door de huid.
Het is belangrijk dat de extra vierge kokosolie van biologische
kwaliteit is, ongeraffineerd, niet ontgeurd en ongehard. We bekijken nu de voordelen:
1. Kokosolie is rijk aan middellange
vetzuurketens. Deze worden snel
afgebroken en hebben weinig energie en
enzymen nodig om opgenomen te worden.
2. Ze hebben geen enzymen van de
pancreas nodig, noch tussenkomst van lever en gal. Dit is nuttig bij mensen met
spijsverteringsproblemen, oudere mensen, kleine kinderen, nerveuze mensen.
3. Nuttig bij mensen met spastische
darm, colitis ulcerosa, gastritis, diverticulosis, chronische darmontsteking,
ziekte van Crohn, constipatie, glutenallergie omdat voedingsstoffen dan minder
worden opgenomen en het lichaam belast wordt met toxische stoffen uit de zieke
darm. MCT’s uit kokosolie doen
voedingsstoffen zelfs beter opnemen bij mensen met een gedeeltelijk of geheel
verwijderde dikke darm.
4. MCT’s worden eerder als brandstof
gebruikt dan als vet opgeslagen. Ze
worden 3 keer sneller afgebroken dan lange vetzuurketens. Lange vetzuurketens zoals in visolie en veel
plantaardige olieën worden eerder als vet opgeslagen en slechts in tweede
instantie als energie gebruikt. MCT’s
kunnen het metabolisme met 12% doen stijgen tegenover 4% met lange
vetzuurketens en bevatten 10% minder calorieën dan andere vetten. Dit betekent dat ze goed zijn bij de strijd
tegen overgewicht.
5.
Bevat ontstekingswerende bestanddelen
6. Bevat bestanddelen werkzaam tegen
bacteriën, virussen, schimmels, protozoa, gisten. Het gaat om laurinezuur, capronzuur,
caprinezuur, caprylzuur, myristinezuur die samen meer dan 70% uitmaken van de
vetzuren van kokosolie. Normaal bestaat
18% van moedermelk uit laurine- en caprinevetzuren die de baby helpen
beschermen tegen infecties van schimmels, bacteriën, virussen en protozoa. Voor moeders tijdens de zwangerschap is het
dus ook erg nuttig om te gebruiken.
7. Laurinezuur beschermt de lever en
helpt ontsteking tegen te gaan.
8. Advies voor zwangere moeders of
moeder die de borst geven : 1 tot 3 eetlepels bio extra vierge kokosolie
met rode palmolie per dag en 1 eetlepel plantaardige omega 3/6/9 met voldoende
natuurlijke vitamine E en carotenoïden.
9. Advies voor baby’s tot 2j die de
borst niet meer krijgen : 1 à 3 kleine dessertlepeltjes kokos- met rode
palmolie per dag, spreiden over de maaltijden en 1 à 2 kleine dessertlepeltjes
plantaardige omega 3/6/9.
10. Kokosolie (laurinezuur) kan ook
ingezet worden om de Helicobacter pylori te bestrijden, die mede
verantwoordelijk is voor het ontstaan van maagzweren.
11. Kokosolie (caprinezuur, laurinezuur,
caprylzuur) kan ingezet worden om Candida albicans te bestrijden, tumoren,
seksueel overdraagbare ziekten, meningitis, herpes virus-6A, griepvirus,
hepatitis C, mazelen, chronisch vermoeidheidssyndroom… en kan zelfs tandbederf
met 80% verminderen. Ook helpt het de
neveneffecten en symptomen van AIDS te verlichten.
12. Verhoogt de weerstand tegen bacteriën
die kunnen leiden tot long-, keel-, oorontsteking, tandbederf,
voedselvergiftiging…
13. Verhoogt de weerstand tegen schimmels
en gisten die kunnen leiden tot candida, ringworm, voetschimmel, spruw en
andere infecties.
14. Verhoogt de afweer tegen wormen, luizen
en andere, en doodt parasieten.
15. Vermindert de kans op chronische
ontstekingen.
16. Drie lepels per dag, telkens één bij
of voor de maaltijd, doet het schimmelbestand in de darmen verdwijnen. Door het massaal afsterven van schimmels zoals Candida albicans kan je
wel tijdelijk hoofdpijn, huiduitslag en diarree ervaren. Men noemt dit ‘afsterf-effect’ ook de reactie
van Herxheimer.
17. Kan helpen ondervoede mensen terug op
gewicht te krijgen.
18. Kokosolie toevoegen aan de maaltijden
helpt bijdragen tot een stabiele bloedsuikerspiegel, en hypoglycemie-aanvallen,
hongeraanvallen en snacken tussendoor te verminderen.
19. Door een betere opname van de vetten
uit kokosolie bij diabetespatiënten worden vele vitaminen, mineralen en alle
vetoplosbare stoffen beter opgenomen.
20. Kokosolie bevat minder dan 2%
meervoudig onverzadigde vetzuren, waardoor de kans op oxidatie door de
inwerking van vrije radicalen vermindert.
21. Zorgt voor een verlaging van hoge
bloeddruk en van eiwitten in de urine bij diabetespatiënten.
22. Transvetten en geraffineerde vetten
belemmeren de goede werking van de celmembranen, waardoor glucose de cellen
veel moeilijker binnenraakt en de cellen minder gevoelig worden voor
insuline. De gezonde vetten van
kokosolie zorgen voor een betere insulinewerking.
23. Kokosolie kan een positief effect
hebben op goedaardige prostaatvergroting omwille van de MCT’s.
24. Uitwendig aangebracht is het goed
voor de huid omdat deze een vetlaagje afscheidt die vnl. bestaat uit MCT’s,
waaronder laurinezuur. Daarnaast is
kokosolie licht zuurvormend, wat eveneens goed is voor de huid. Etherische olie van limoen, citroen,
mandarijn en sinaasappel toevoegen aan kokosolie zijn wonderbaarlijk voor een
jonge, zachte huid (op voorwaarde dat men geen allergie heeft voor deze
citrusoliën). Kokosolie is een ideale
handcrème maar kan ook gebruikt worden tegen kloven aan de voeten.
25. Kan ingezet worden bij psoriasis en
eczema door inwendig en uitwendig gebruik omwille van de ontstekingsremmende
werking.
26. Kan gebruikt worden als glijmiddel,
veel veiliger dan petroleumderivaten zoals vaseline.
27. Bij vaginale schimmelinfectie kan het
aangebracht worden in de vagina.
28. Gemengd met etherische olie van
lavendel, kamille, rozemarijn, roos, bergamot of sandelhout is het een ideale
massageolie.
29. Kan ook gebruikt worden als tandpasta
en helpt tandcariës te voorkomen met 80%.
30. Kan ook gebruikt worden als
lippenbalsem.
31. Het geeft het haar zijn natuurlijke
glans terug. Door de heel kleine
moleculen kan de olie makkelijker en dieper in de haarschacht binnendringen in
vergelijking met bvb. zonnebloemolie en petroleumderivaten (minerale olie). Ook
de pels van dieren krijgt meer glans met kokosolie, vooral bij paarden.
32. Is de ideale deodorant om onder de
oksels aan te brengen omdat het de bacteriën die zweet doen ruiken doodt.
33. Werkt bij sommigen heel goed bij
roos, schilfertjes en luizen.
34. Het laat cholesterol niet stijgen.
35. Ideale olie om mee te bakken, wokken,
braden, frituren. Omdat het 92% gezond
verzadigd vet bevat en slechts 2% meervoudig onverzadigde vetzuren, is het 5 keer
minder vatbaar voor oxidatie dan olijfolie.
Het kan keer op keer verhit worden op hoge temperaturen zonder dat er
zich transvetten en vrije radicalen vormen.
Kokosolie is de meest stabiele van alle plantaardige oliën. Frietjes in kokosolie hebben een bijzonder
zachte en lekkere smaak. Het is wel goed
om de olie regelmatig te filteren door een filterzak. Bijna alle frituuroliën zijn zelfs bij koud
gebruik schadelijk door het raffinageproces, de transvetten en oxidatie bij
verhitting. Om acrylamidevorming te
voorkomen of te beperken is het aangeraden bio aardappelen te gebruiken, extra
vierge bio kokosolie en nooit boven de 180°C te verwarmen.
37. Kokosolie stimuleert de verbranding
en doet de lichaamstemperatuur stijgen bij mensen met traag werkende schildklier. Dit wil zeggen dat het bij hen de schildklier
activeert. Vrouwen met een traag
werkende schildklieren dienen overdreven gebruik van sojaproducten en van heel
of gebroken lijnzaad en lijnzaadolie met toegevoegde lijnzaaddeeltjes,
pindanoten, pijnboompitten, meervoudig onverzadigde vetzuren,
fluoridetandpasta’s en kwik (amalgaamtandvullingen) te vermijden. Ze bevatten alle stoffen die een
onderdrukkende werking op de schildklier kunnen hebben.
38. Helpt om eiwitten en mineralen beter
op te nemen. Verbetert de opname van
calcium en magnesium en ondersteunt de aanmaak van sterken botten en
tanden. De MCT’s hebben geen carnitine
nodig om verbrand te worden, waardoor zij zorgen voor een betere been/spier
versus vet verhouding en kunnen helpen bij de opbouw van spiermassa bij
training. Bovendien zorgen deze ketens
voor een extra energiebron, naast de bloedglucose en de glycogeen, die na 1 of
2 uur trainen soms al opgebruikt zijn, waardoor het gevaar bestaat de spiereiwitten
afgebroken worden als energiebron, als de lichaamsvetten niet goed kunnen
aangesproken worden. Kokosolie kan het
testosterongehalte verhogen voor meer spieren, minder vet en meer libido.
Geraadpleegde literatuur ivm vetten:
Baillie-Hamilton, P., Het detox-dieet, De Boekerij, Amsterdam, 2002 (ISBN 9022530957)
Coene, I., Nieuwe voedingsaanbevelingen voor vetten en w-3-vetzuren, in: Nutrinews, XI, nr.2, p.17-19
De Wever, S., Lijnzaad en lijnolie, Nieuwsbrief 13, Roosdaal, s.a.
De Wever, S., Vetten, Ninove, 2004
Dries, J., Bio-energetische voedingsleer, Arinus, Genk, 1996
Dries, J., Visolie is overbodig, Bijlage Nieuwsbrief BBNa, Genk, aug. 2005
Guggenbühl, N., “Beter vet” eten en daardoor gezonder leven, brochure, Belgische Cardiologische Liga, Brussel, s.a.
Maes, B., Waarom omega-3/6/9 en waarom die niet zonder vitamine E en carotenen kunnen, Tai-Pan, Brasschaat, 2005
Margodt, J., Fytotherapie, Arinus, Genk, s.a.
Reader’s Digest, Gezond leven/Natuurlijk genezen, Gezonde voeding, Uitgeversmaatschappij The Reader’s Digest, Amsterdam/Brussel, 1999 (ISBN 9064075557)
Union, Alles weten over margarine, Union, Antwerpen, 1982
http://www.nice-info.be/html/PROF/NUTRINEWS_PDF/NN0904/01cla0904.pdf
http://users.telenet.be/myprojects/gezondevoeding/gezondheid/cholesterol.html
©
Luc Van Oost – gezondheidstherapeut – www.lucvanoost.be
Dit artikel is auteursrechtelijk beschermd en
mag op geen enkele wijze worden vermenigvuldigd of doorgegeven worden aan anderen
zonder toestemming van de auteur.
Dit artikel werd met de meeste zorg
samengesteld. Niettemin is het nooit
geheel uitgesloten dat informatie door tijdsverloop, recent wetenschappelijk
onderzoek of andere oorzaken onjuist, onvolledig of achterhaald is. De auteur kan niet aansprakelijk gesteld
worden voor enige directe of indirecte gevolgen voortvloeiend uit de
gegevens. Dit artikel is niet bedoeld
als vervanging voor een medische diagnose en medische zorg door een arts. De lezer wordt uitdrukkelijk geadviseerd zijn
arts te raadplegen bij enigerlei klachten of symptomen.
Suggesties, commentaar en reacties zijn steeds welkom op het vermelde e-mailadres.